Διαταραχή Πανικού

Διαταραχή Πανικού

Η Άννα ήταν 30 χρονών όταν ένιωσε ότι η καρδιά της δεν θα άντεχε από το τρομερό χτυποκάρδι. Δεν μπορούσε να ανασάνει και άρχισε να ιδρώνει, καθώς ήταν σίγουρη ότι πεθαίνει και δεν θα καταφέρει να φτάσει στα επείγοντα του Ευαγγελισμού όπου κατευθυνόταν.

Έφτασε , όμως και μετά από μια σειρά εξετάσεων, της είπαν, ότι δεν είχε κάτι παθολογικό και ότι ήταν μια κρίση πανικού.

Καθημερινά πολλά άτομα σαν την Άννα τελείως απρόσμενα έρχονται αντιμέτωποι με αυτή την έντονη και πρωτόγνωρη εμπειρία και στη συνέχεια με τη διάγνωση της κρίσεως πανικού.  Κάποιες χαρακτηριστικές εκφράσεις όσων έχουν γίνει παθόντες είναι οι εξής: “Η καρδιά μου πάει να σπάσει”, “Θα πάθω καρδιακή προσβολή”, “Αισθάνομαι ότι πεθαίνω”, “Δε μπορώ να αναπνεύσω , θα πάθω ασφυξία”, οι οποίες μαρτυρούν τον έντονο φόβο που βιώνουν.

Στην Αρχαία Ελλάδα η λέξη πανικός σήμαινε τον ξαφνικό φόβο που αίρεται της λογικής, τον αδικαιολόγητο, που προερχόταν από το θεό Πάνα που ωθούσε τα κοπάδια σε φυγή. Συγκεκριμένα, με τις φασαρίες και τα πειράγματα του, ο θεός , που ήταν προστάτης των ποιμένων τρόμαζε τους ανυποψίαστους περαστικούς και με τις κραυγές του έσπερνε τον πανικό.

Η Διαταραχή Πανικού κατατάσσεται στις αγχώδεις διαταραχές. Είναι ένα κράμα αιφνίδιου φόβου, δυσφορίας και μαζί εμφανίζονται συγκεκριμένα οξεία συμπτώματα, τα οποία κορυφώνονται σε μέγιστο χρονικό διάστημα 10 λεπτών. Η διαταραχή πανικού χαρακτηρίζεται από την συχνή εμφάνιση επεισοδίων κρίσεων πανικού. Την συγκεκριμένη διαταραχή την βιώνουν ή την έχουν βιώσει αρκετοί άνθρωποι(περίπου 2-3% του πληθυσμού κάθε χρόνο). Οι γυναίκες έχουν διπλάσιες πιθανότητες από τους άνδρες να πάθουν τη διαταραχή πανικού. Περιορισμένη είναι η εμφάνισή της σε ηλικίες 64 ετών και άνω. Οι πάσχοντες αυτοί, συνήθως επισκέπτονται πολλούς γιατρούς μέχρι να γίνει η σωστή διάγνωση της νόσου. Παρατηρείται ένας στους τέσσερις ασθενείς, να λαμβάνει τη σωστή θεραπεία που χρειάζεται.

Τα συμπτώματα της διαταραχής πανικού περιλαμβάνουν:

Επαναλαμβανόμενες απρόσμενες κρίσεις πανικού. Κατά τη διάρκεια μιας κρίσης πανικού, τέσσερα (ή περισσότερα) από τα ακόλουθα συμπτώματα εμφανίζονται:

  • Ταχυπαλμία , Αυξημένοι καρδιακοί παλμοί,
  • Έντονος ιδρώτας.
  • Τρέμουλο ή έντονος φόβος.
  • Αίσθηση δύσπνοιας ή πνιγμού ή κόμπου στο λαιμό ή σαν να “μην μπορεί κανείς να πάρει αρκετό αέρα”
  • Πόνος στο θώρακα ή δυσφορία.
  • Ναυτία ή πόνος στην κοιλιά ή ζαλάδα,ίλιγγος, αίσθημα αστάθειας ή λιποθυμίας.
  •  Εξάψεις ή ξαφνικές κρυάδες (ρίγη)
  • Μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα (τσιμπήματα στα δάχτυλα σαν από καρφίτσες.)
  • Αποπραγματοποίηση (αισθήματα μη πραγματικού) ή αποπροσωποποίηση (αίσθημα απόσπασης από τον ίδιο τον εαυτό).
  •  Φόβος απώλειας του ελέγχου ή τάση φυγής.
  • Φόβος επικείμενου θανάτου.

Τουλάχιστον μια  από τις κρίσεις πανικού έχει ακολουθηθεί για 1 μήνα (ή περισσότερο) από ένα ή και τα δύο από τα ακόλουθα:

  1. Επίμονη ανησυχία για μελλοντικές κρίσεις πανικού ή τις συνέπειες.
  2. Σημαντική αλλαγή της συμπεριφοράς (αποφευκτικότητα) που συνδέεται με τις προβολές (πχ αποφυγή ασανσέρ, μετρό, λοιπών μέσων μαζική μεταφοράς ή αποφυγή άσκησης  ή μη οικείων καταστάσεων).

Τέλος, θα πρέπει η ενόχληση να μην αποδίδεται σε κάποια άλλη σωματική κατάσταση (πχ υπερθυρεοειδισμός) ή να είναι συνέπεια μιας ουσίας ( πχ φάρμακα , ναρκωτικά) και η διαταραχή να μη εξηγείται καλύτερα με άλλη ψυχική διαταραχή.

Μαζί με τη με τη διαταραχή πανικού μπορεί να υπάρχει συννοσηρότητα με την αγοραφοβία, όπου σύμφωνα με τα διαγνωστικά κριτήρια του ψυχιατρικού ταξινομικού συστήματος DSM-5 είναι μία από τις συχνότερες διαταραχές που συνυπάρχει με τη διαταραχή πανικού (το 2% των εφήβων και των ενηλίκων έχει αγοραφοβία.) Επίσης μπορεί να συνοδεύεται με τη διαταραχή γενικευμένου άγχους, τη διαταραχή κοινωνικού άγχους, τη κατάθλιψη (σε ποσοστό 10-65%), τη κατάχρηση αλκοόλ και τοξικών ουσιών και τη ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή. Γενικά, αναφέρεται ότι το 93,7% του πληθυσμού  που πάσχει από τη διαταραχή πανικού πληρεί τα κριτήρια για τουλάχιστον μία ακόμα ιατρική ή ψυχική ασθένεια.

Είναι πολύ σημαντικό να γίνει μια έγκαιρη διάγνωση και συνάμα παρέμβαση ειδικού. Η έγκαιρη αναζήτηση βοήθειας και λύσης τις περισσότερες των φορών αποβαίνει σωτήρια και ανατρεπτική στην οποιαδήποτε περαιτέρω αρνητική εξέλιξη. Η ψυχοθεραπεία θα βοηθήσει το άτομο και θα το καθησυχάσει και ταυτόχρονα θα τον οπλίσει ώστε να διαχειριστεί τους φόβους και τα συμπτώματά του. Πολλές φορές γίνεται συνδυασμός ψυχοθεραπείας και φαρμακευτικής αγωγής. Παρατηρείται όμως ότι αν απουσιάσει η ψυχοθεραπεία οι πάσχοντες υποτροπιάζουν μετά τη διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής.

Καθετί που έρχεται στη ζωή μας έχει κάτι να μας πει. Έχουμε ευθύνη να το ακούσουμε με προσοχή και να κάνουμε τις κατάλληλες αλλαγές. Μια κρίση πανικού ίσως μας φέρει αντιμέτωπους με καταπιεσμένα συναισθήματα, με υπερφόρτωση ευθυνών περισσότερες από  απ’ όσες μας αναλογούν. Μπορεί λοιπόν να είναι και ένα δώρο που θα μας υπενθυμίσει ή θα μας μάθει πως να φροντίζουμε τον εαυτό μας.

Εν κατακλείδι, θα ήθελα να σημειώσω ότι η διαταραχή πανικού μπορεί να αντιμετωπιστεί με επιτυχία και οι πάσχοντες μπορούν να έχουν  μια λειτουργική καθημερινότητα.

…..Η έγκαιρη παρέμβαση οδηγεί στην λύση….η αποφυγή στην χρονιότητα….

Leave a Reply